Op Hemelvaartsdag (Latijn: Ascensio Domini) wordt binnen het christendom herdacht dat Jezus Christus is opgevaren naar God, zijn vader in de hemel, negenendertig dagen na Zijn opstanding uit de dood. De viering is onderdeel van de paascyclus en daarin telt Hemelvaartsdag als de veertigste paasdag.
Algemeen
Hemelvaartsdag valt altijd op een donderdag, tien dagen vóór Pinksteren. Veel christenen zullen een kerkdienst of mis bezoeken. In de volgende Europese landen is het een officiële feestdag: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, IJsland, Liechtenstein, Luxemburg, Monaco, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Zweden en Zwitserland. In andere landen (bijvoorbeeld Hongarije, Italië, Polen, Portugal en Spanje) viert men de Hemelvaart op de zondag zeven dagen voor Pinksteren.
Hemelvaartsdag is tevens het feest van de Christelijke Arbeidersbeweging. Men herdenkt dan dat in 1891 de pauselijke encycliek over sociale rechtvaardigheid, Rerum Novarum, werd afgekondigd. Vermoedelijk stonden vroeger mensen op Hemelvaartsdag al om drie uur 's nachts op om zingend en blootsvoets op het gras te dansen. Daar zou de term dauwtrappen vandaan komen.[1] De dauw op het gras zou een zuiverende werking hebben en zou terug te voeren zijn op een heidens gebruik om het meifeest of de heropleving van de natuur te vierenOude Testament
Al in het Oude Testament is twee (of drie) keer sprake van een hemelvaart, namelijk bij Henoch, Elia en eventueel van Mozes.
Lucas en Handelingen
De hemelvaart veertig dagen na Pasen is gebaseerd op Handelingen van de Apostelen 1:1-12. Volgens de meest gangbare uitleg voer Jezus volgens dit verhaal veertig dagen na zijn opstanding op naar de hemel:
Na zijn lijden en dood heeft hij hun herhaaldelijk bewezen dat hij leefde; gedurende veertig dagen is hij in hun midden verschenen en sprak hij met hen over het koninkrijk van God.
(Handelingen 1:3 NBV)
Zijn discipelen waren bij de hemelvaart aanwezig. Hij beloofde hun dat de heilige Geest binnen korte tijd zou komen om hen te helpen en te ondersteunen.
Toen hij dit gezegd had, werd hij voor hun ogen omhooggeheven en opgenomen in een wolk, zodat ze hem niet meer zagen. Terwijl hij zo van hen wegging en zij nog steeds naar de hemel staarden, stonden er opeens twee mannen in witte gewaden bij hen. Ze zeiden: 'Galileeërs, wat staan jullie naar de hemel te kijken? Jezus, die uit jullie midden in de hemel is opgenomen, zal op dezelfde wijze terugkomen als jullie hem naar de hemel hebben zien gaan.'
(Handelingen 1:9-11 NBV)
Volgens dit Bijbelverhaal werd de belofte van de heilige Geest vervuld op Pinksteren, vijftig dagen na Pasen. Ook in het Evangelie volgens Lucas, dat van dezelfde auteur is als de Handelingen van de apostelen, wordt verteld over de opname van Jezus in de hemel. Na zijn verschijning aan de leerlingen op de dag van de opstanding, gaat hij met hen de stad uit tot bij Betanië. Dan gebeurt het volgende:
Terwijl hij hen zegende, ging hij van hen heen en werd opgenomen in de hemel.
(Lucas 24:51 NBV)
Het later toegevoegde slot aan het Evangelie volgens Marcus plaatst de hemelvaart ook direct na de laatste verschijning van de opgestane Jezus aan de elf apostelen (Marcus 16:19). Deze tekst is waarschijnlijk gebaseerd op de verhalen van Lucas.
Nadat hij dit tegen hen had gezegd, werd de Heer Jezus in de hemel opgenomen en nam hij plaats aan de rechterhand van God.
(Marcus 16:19 NBV)
• Johannes 6:62; (Jezus vraagt aan de Joden) "Maar als jullie nu de Mensenzoon zouden zien opstijgen naar waar hij eerst was?" (NBV)
• Johannes 20:17b; (Jezus zegt tegen Maria Magdalena) "Houd me niet vast," zei Jezus. "Ik ben nog niet opgestegen naar de Vader. Ga naar mijn broeders en zusters en zeg tegen hen dat ik opstijg naar mijn Vader, die ook jullie Vader is, naar mijn God, die ook jullie God is." (NBV).
• Handelingen van de Apostelen 2:33a en 34a; Hij is door God verheven, zit aan zijn rechterhand (...) David is weliswaar niet naar de hemel opgestegen (...) (NBV)
• Romeinen 10:6; En over de rechtvaardigheid die op grond van geloof geschonken wordt staat geschreven: "Zeg niet bij uzelf: Wie zal opstijgen naar de hemel?" – en dat betekent: wie zal Christus naar beneden brengen? (NBV)
• Efeze 4:8-10; Daarom staat er: "Toen hij opsteeg naar omhoog, voerde hij gevangenen mee en schonk hij gaven aan de mensen." "Hij steeg op" – wat betekent dat anders dan dat hij ook is afgedaald naar wat lager ligt, naar de aarde? Hij die is afgedaald is dezelfde als hij die opsteeg, tot boven de hemelsferen, om alles met zijn aanwezigheid te vullen. NBV)
• 1 Timoteüs 3:16b; Ongetwijfeld is dit het grote mysterie van ons geloof: Hij is geopenbaard in een sterfelijk lichaam, in het gelijk gesteld door de Geest, is verschenen aan de engelen, verkondigd onder de volken, vond geloof in de wereld, is opgenomen in majesteit. (NBV)
• 1 Petrus 3:22; (Jezus Christus) die de hemel is binnengegaan en nu aan Gods rechterhand zit, terwijl de engelen, machten en krachten aan hem onderworpen zijn. (NBV)